Optymalizacja kobiecego zdrowia – leczenie objawów menopauzy i premenopauzy konopiami.
Spis treści
- Co to jest premenopauza i jakie są jej objawy?
- Co to jest menopauza?
- Jaka jest różnica między okresem okołomenopauzalnym a menopauzą?
- Medyczna marihuana – łagodzenie objawów premenopauzy i menopauzy
- Medyczna marihuana a objawy premenopauzy i menopauzy – co mówią badania naukowe?
1. Co to jest premenopauza i jakie są jej objawy?
Premenopauza, czyli okres okołomenopauzalny to czas występujący przed ustaniem comiesięcznego krwawienia menstruacyjnego. Mówiąc jeszcze prościej, jest to okres przejścia od okresu płodnego do niepłodnego następującego po menopauzie. Premenopauza jest jedynie klinicznie definiowanym przedziałem czasowym, który nie posiada odgórnie ustalonych granic. Zwykle trwa on 4 lata, ale u niektórych kobiet może przedłużyć się do nawet 8 lat. Zakończenie premenopazuy następuje po roku bez pojawienia się krwawienia menstruacyjnego.
Podczas okresu okołomenopauzalnego regularne, comiesięczne zmiany hormonalne zaczynają tracić synchronizację. W rezultacie dochodzi do dużych spadków poziomu estrogenów, co skutkuje pojawieniem się między innymi nieregularnych krwawień menstruacyjnych. Krwawienie może mieć nasilony charakter lub być bardzo skąpe w porównaniu z poprzednimi miesiączkami.
Oprócz nieregularnego krwawienia, pacjentki mogą odczuwać takie objawy jak:
– uderzenia gorąca,
– obniżenie libido,
– nasilenie zespołu napięcia przedmiesiączkowego,
– suchość pochwy,
– wodniste upławy,
– wahania nastroju,
– zaburzenia snu.
Powyżej wymienione objawy można uznać za wczesne oznaki menopauzy. Rozpoznanie okresu okołomenopauzalnego ma charakter jedynie kliniczny i zwykle jest diagnozowane na podstawie wnikliwego wywiadu. Badania krwi w celu oceny poziomu hormonów w surowicy mają ograniczoną wartość i zwykle nie są konieczne.
2. Co to jest menopauza?
Menopauza to ustanie miesięcznego krwawienia menstruacyjnego, definiowane jako zahamowanie podstawowych funkcji jajników. Zwykle występuje u kobiet w przedziale wiekowym 40 – 50 lat.
Dlaczego dochodzi do menopauzy? Podczas normalnego cyklu przysadka wydziela FSH i LH, które indukują rozwój i dojrzewanie pęcherzyków Graafa oraz ich pękanie oraz uwalnianie gotowej do zapłodnienia komórki jajowej. Kiedy pęcherzyki dojrzewają, wydzielają estrogen, a po uwolnieniu zamieniają się w ciałko żółte produkujące progesteron. Estrogen i progesteron stymulują wzrost endometrium – wewnętrznej śluzówki macicy. Gdy nie dochodzi do zapłodnienia endometrium złuszcza się i jest usuwane w postaci krwawienia menstruacyjnego.
W okresie menopauzy zmniejsza się dostępność pęcherzyków gotowych do dojrzewania i uwolnienia komórki jajowej. W związku z tym spada poziom estrogenu oraz progesteronu w surowicy. Hamowanie zwrotne wydzielania hormonów przysadki ustaje, dlatego wzrastają poziomy FSH i LH. Jest to wykrywane w badaniach krwi i służy do potwierdzenia laboratoryjnego menopauzy.
Istnieją skrajne przypadki, w których menopauza pojawia się znacznie wcześniej lub później niż jest to przewidywane. Bardzo wczesne wystąpienie menopauzy nazywana jest przedwczesną niewydolnością jajników. Zdarza się to u 0,1% kobiet poniżej 30 roku życia.
W okresie menopauzy mogą wystąpić objawy spowodowane niskim poziomem estrogenów, takie jak:
– suchość pochwy,
– obniżone libido,
– uderzenia gorąca,
– wodnista wydzielina z pochwy,
– objawy ze strony układu moczowego,
– ból stawów,
– ból pleców,
– wahania nastroju w tym depresja,
– ochronne działanie estrogenu przeciw zawałom serca, wysokiemu ciśnieniu krwi i hipercholesterolemii zmniejsza się w okresie menopauzy.
Objawy występujące w czasie menopauzy można złagodzić za pomocą hormonalnej terapii zastępczej. Jednak nie jest to wskazane na dłuższą metę ze względu na wysokie ryzyko rozwoju nowotworu piersi i innych komplikacji.
3. Jaka jest różnica między okresem okołomenopauzalnym a menopauzą?
– Okres okołomenopauzalny występuje pod postacią nieregularnych miesiączek, podczas gdy menopauza charakteryzuje się całkowitym brakiem krwawienia menstruacyjnego.
– W okresie okołomenopauzalnym w jajnikach występują aktywne pęcherzyki, podczas gdy w okresie menopauzy dochodzi do całkowitego ustania aktywności pęcherzykowej jajników.
– Poziomy hormonów mogą być normalne w okresie okołomenopauzalnym, podczas gdy stężenia FSH i LH są dość wysokie w okresie menopauzy.
– Hormonalna terapia zastępcza łagodzi objawy menopauzy, podczas gdy doustne tabletki antykoncepcyjne zmniejszają objawy okołomenopauzalne.
4. Medyczna marihuana – łagodzenie objawów premenopauzy i menopauzy
Biorąc pod uwagę wiele negatywnych skutków ubocznych, których można się spodziewać po lekach hormonalnych, nic dziwnego, że kobiety poszukują alternatywy.
Dlaczego marihuana pomaga złagodzić objawy będące wynikiem spadku hormonów, zwłaszcza estrogenu? Odpowiedź znajduje się w związku między estrogenem a układem endokannabinoidowym organizmu. Estrogen reguluje hydrolazę amidów kwasów tłuszczowych (FAAH), która rozkłada niektóre endokannabinoidy. Kiedy poziom estrogenu wzrasta, rośnie też poziom endokannabinoidów. Kiedy spada poziom estrogenu, spadają również poziomy endokannabinoidów, ponieważ FAAH może rozkładać więcej endokannabinoidów. Zatem wszelkie zmiany w poziomie estrogenu regulują także układ endokannabinoidowy.
Gdzie w tym wszystkim jest miejsce dla medycznej marihuany? Otóż marihuana zawiera kannabinoidy, które bezpośrednio oddziałując z układem endokannabinoidowym uzupełniają niższe poziomy endokannabinoidów. Uważa się, że poziomy endokannabinoidów mają silny wpływ na nastrój, a także inne procesy fizjologiczne, więc uzupełnienie niskiego poziomu kannabinoidów spowodowanego spadkiem estrogenu może przynieść znaczną różnicę.
Naukowcy stale prowadzą badania nad wpływem medycznej marihuany na kobiety w okresie premenopauzy i menopauzy. Już teraz wiadomo, że konopie odgrywają bardzo ważną rolę w łagodzeniu objawów menopauzy. Szczególnie interesujące jest to, że tetrahydrokannabinol (THC), związek zawarty w marihuanie, naśladuje wiele szlaków działaniu anandamidu – endokannabinoidu, który między innymi pomaga w regulacji temperatury ciała.
Jedno bardzo interesujące badanie wykazało, że kannabidiol (CBD), inny związek naturalnie występujący w konopiach, miał działanie podobne do antydepresantów, co sugeruje, że może skutecznie zwalczać depresję i wahania nastroju. Jeszcze inne badanie wykazało, że regulacja poziomu kannabinoidów u kobiet może pomóc zwiększyć gęstość kości, co jest niezwykle ważne dla kobiet w okresie menopauzy i po menopauzie, gdyż niski poziom estrogenów sprzyja rozwojowi osteoporozy.
5. Medyczna marihuana a objawy premenopauzy i menopauzy – co mówią badania naukowe?
- W 2017 roku firma BDS Analytics opublikowała wyniki ankiety Women’s Health Consumer Insights, w której szczegółowo opisano, w jaki sposób amerykańskie kobiety włączają konopie do swojego życia codziennego. Badanie objęło 1281 kobiet z czterech stanów (Kalifornia, Kolorado, Oregon i Waszyngton), w których sprzedaż marihuany była wówczas legalna. Badanie to wykazało, że menopauza była jednym z trzech głównych powodów, dla których kobiety korzystały z konopi. 40% ankietowanych wybrało marihuanę jako naturalną alternatywę radzenia sobie z wahaniami nastroju, 32% w celu łagodzenia innych objawów, a 25% zgłosiło zmniejszenie przyjmowania leków na receptę. Ponadto 35% ankietowanych wybrało konopie w celu poprawy snu.
- Badanie opublikowane w 2021 roku przeprowadzone na Uniwersytecie Alberta miało na celu zbadanie wskaźników i wzorców używania konopi oraz ich postrzeganej skuteczności w radzeniu sobie z objawami menopauzy. Naukowcy biorący udział w badaniu analizowali odpowiedzi od prawie 1500 kobiet mieszkających na terenie prowincji Alberta, z których 18% było w okresie przedmenopauzalnym, 33% w okresie okołomenopauzalnym, 35% pań przeszło już menopauzę, a niewielki procent przeszedł histerektomię i/lub obustronną wycięcie jajnika. Spośród badanych kobiet około jedna trzecia (33%) zgłosiła używanie marihuany w ciągu ostatnich 30 dni, a 65% wskazało, że w przeszłości miały okazję po nią sięgnąć.
Spośród 499 obecnych użytkowników konopi, 75% zgłosiło użycie ich do celów medycznych. Najczęstsze przyczyny stosowania to:
-problemy ze snem (65%),
-lęk (45%),
-bóle mięśni/stawów (33%),
-drażliwość (29%),
-depresja (25%).
Trzy czwarte badanych uznało marihuanę za niezwykle pomocną w radzeniu sobie z wieloma objawami. Ponadto naukowcy udokumentowali, że kobiety stosujące konopie znacznie rzadziej niż niezużywające zgłaszały jakiekolwiek problemy ze snem, z nastrojem (w tym depresję, wahania nastroju, drażliwość i lęk), trudności z koncentracją czy bóle mięśni/stawów i bolesne stosunki.