Spis treści
Premenopauza, czyli okres okołomenopauzalny to czas występujący przed ustaniem comiesięcznego krwawienia menstruacyjnego. Mówiąc jeszcze prościej, jest to okres przejścia od okresu płodnego do niepłodnego następującego po menopauzie. Premenopauza jest jedynie klinicznie definiowanym przedziałem czasowym, który nie posiada odgórnie ustalonych granic. Zwykle trwa on 4 lata, ale u niektórych kobiet może przedłużyć się do nawet 8 lat. Zakończenie premenopazuy następuje po roku bez pojawienia się krwawienia menstruacyjnego.
Podczas okresu okołomenopauzalnego regularne, comiesięczne zmiany hormonalne zaczynają tracić synchronizację. W rezultacie dochodzi do dużych spadków poziomu estrogenów, co skutkuje pojawieniem się między innymi nieregularnych krwawień menstruacyjnych. Krwawienie może mieć nasilony charakter lub być bardzo skąpe w porównaniu z poprzednimi miesiączkami.
Oprócz nieregularnego krwawienia, pacjentki mogą odczuwać takie objawy jak:
– uderzenia gorÄ…ca,
– obniżenie libido,
– nasilenie zespoÅ‚u napiÄ™cia przedmiesiÄ…czkowego,
– suchość pochwy,
– wodniste upÅ‚awy,
– wahania nastroju,
– zaburzenia snu.
Powyżej wymienione objawy można uznać za wczesne oznaki menopauzy. Rozpoznanie okresu okołomenopauzalnego ma charakter jedynie kliniczny i zwykle jest diagnozowane na podstawie wnikliwego wywiadu. Badania krwi w celu oceny poziomu hormonów w surowicy mają ograniczoną wartość i zwykle nie są konieczne.
Menopauza to ustanie miesiÄ™cznego krwawienia menstruacyjnego, definiowane jako zahamowanie podstawowych funkcji jajników. Zwykle wystÄ™puje u kobiet w przedziale wiekowym 40 – 50 lat.
Dlaczego dochodzi do menopauzy? Podczas normalnego cyklu przysadka wydziela FSH i LH, które indukujÄ… rozwój i dojrzewanie pÄ™cherzyków Graafa oraz ich pÄ™kanie oraz uwalnianie gotowej do zapÅ‚odnienia komórki jajowej. Kiedy pÄ™cherzyki dojrzewajÄ…, wydzielajÄ… estrogen, a po uwolnieniu zamieniajÄ… siÄ™ w ciaÅ‚ko żółte produkujÄ…ce progesteron. Estrogen i progesteron stymulujÄ… wzrost endometrium – wewnÄ™trznej Å›luzówki macicy. Gdy nie dochodzi do zapÅ‚odnienia endometrium zÅ‚uszcza siÄ™ i jest usuwane w postaci krwawienia menstruacyjnego.
W okresie menopauzy zmniejsza się dostępność pęcherzyków gotowych do dojrzewania i uwolnienia komórki jajowej. W związku z tym spada poziom estrogenu oraz progesteronu w surowicy. Hamowanie zwrotne wydzielania hormonów przysadki ustaje, dlatego wzrastają poziomy FSH i LH. Jest to wykrywane w badaniach krwi i służy do potwierdzenia laboratoryjnego menopauzy.
Istnieją skrajne przypadki, w których menopauza pojawia się znacznie wcześniej lub później niż jest to przewidywane. Bardzo wczesne wystąpienie menopauzy nazywana jest przedwczesną niewydolnością jajników. Zdarza się to u 0,1% kobiet poniżej 30 roku życia.
W okresie menopauzy mogą wystąpić objawy spowodowane niskim poziomem estrogenów, takie jak:
– suchość pochwy,
– obniżone libido,
– uderzenia gorÄ…ca,
– wodnista wydzielina z pochwy,
– objawy ze strony ukÅ‚adu moczowego,
– ból stawów,
– ból pleców,
– wahania nastroju w tym depresja,
– ochronne dziaÅ‚anie estrogenu przeciw zawaÅ‚om serca, wysokiemu ciÅ›nieniu krwi i hipercholesterolemii zmniejsza siÄ™ w okresie menopauzy.
Objawy występujące w czasie menopauzy można złagodzić za pomocą hormonalnej terapii zastępczej. Jednak nie jest to wskazane na dłuższą metę ze względu na wysokie ryzyko rozwoju nowotworu piersi i innych komplikacji.
– Okres okoÅ‚omenopauzalny wystÄ™puje pod postaciÄ… nieregularnych miesiÄ…czek, podczas gdy menopauza charakteryzuje siÄ™ caÅ‚kowitym brakiem krwawienia menstruacyjnego.
– W okresie okoÅ‚omenopauzalnym w jajnikach wystÄ™pujÄ… aktywne pÄ™cherzyki, podczas gdy w okresie menopauzy dochodzi do caÅ‚kowitego ustania aktywnoÅ›ci pÄ™cherzykowej jajników.
– Poziomy hormonów mogÄ… być normalne w okresie okoÅ‚omenopauzalnym, podczas gdy stężenia FSH i LH sÄ… dość wysokie w okresie menopauzy.
– Hormonalna terapia zastÄ™pcza Å‚agodzi objawy menopauzy, podczas gdy doustne tabletki antykoncepcyjne zmniejszajÄ… objawy okoÅ‚omenopauzalne.
Biorąc pod uwagę wiele negatywnych skutków ubocznych, których można się spodziewać po lekach hormonalnych, nic dziwnego, że kobiety poszukują alternatywy.
Dlaczego marihuana pomaga złagodzić objawy będące wynikiem spadku hormonów, zwłaszcza estrogenu? Odpowiedź znajduje się w związku między estrogenem a układem endokannabinoidowym organizmu. Estrogen reguluje hydrolazę amidów kwasów tłuszczowych (FAAH), która rozkłada niektóre endokannabinoidy. Kiedy poziom estrogenu wzrasta, rośnie też poziom endokannabinoidów. Kiedy spada poziom estrogenu, spadają również poziomy endokannabinoidów, ponieważ FAAH może rozkładać więcej endokannabinoidów. Zatem wszelkie zmiany w poziomie estrogenu regulują także układ endokannabinoidowy.
Gdzie w tym wszystkim jest miejsce dla medycznej marihuany? Otóż marihuana zawiera kannabinoidy, które bezpośrednio oddziałując z układem endokannabinoidowym uzupełniają niższe poziomy endokannabinoidów. Uważa się, że poziomy endokannabinoidów mają silny wpływ na nastrój, a także inne procesy fizjologiczne, więc uzupełnienie niskiego poziomu kannabinoidów spowodowanego spadkiem estrogenu może przynieść znaczną różnicę.
Naukowcy stale prowadzÄ… badania nad wpÅ‚ywem medycznej marihuany na kobiety w okresie premenopauzy i menopauzy. Już teraz wiadomo, że konopie odgrywajÄ… bardzo ważnÄ… rolÄ™ w Å‚agodzeniu objawów menopauzy. Szczególnie interesujÄ…ce jest to, że tetrahydrokannabinol (THC), zwiÄ…zek zawarty w marihuanie, naÅ›laduje wiele szlaków dziaÅ‚aniu anandamidu – endokannabinoidu, który miÄ™dzy innymi pomaga w regulacji temperatury ciaÅ‚a.
Jedno bardzo interesujące badanie wykazało, że kannabidiol (CBD), inny związek naturalnie występujący w konopiach, miał działanie podobne do antydepresantów, co sugeruje, że może skutecznie zwalczać depresję i wahania nastroju. Jeszcze inne badanie wykazało, że regulacja poziomu kannabinoidów u kobiet może pomóc zwiększyć gęstość kości, co jest niezwykle ważne dla kobiet w okresie menopauzy i po menopauzie, gdyż niski poziom estrogenów sprzyja rozwojowi osteoporozy.
