Spis treści:
Endometrioza to przewlekła choroba, która dotyka około 1 na 10 kobiet. Jej cechą szczególną jest rozrost tkanki podobnej do wyściółki macicy (endometrium) w poszczególnych częściach organizmu innych niż jama macicy. Generalnie endometrioza obejmuje jajniki, jajowody i miednicę, ale może być rozsiana po niemalże całym organizmie. Wyróżnia się 3 głównie rodzaje endometriozy:
otrzewnowÄ… – ten typ endometriozy jest najczÄ™stszy. Zmiany sÄ… ogniskowe i obejmujÄ… otrzewnÄ…, czyli tkankÄ™ Å‚Ä…cznÄ…, która Å‚Ä…czy miednicÄ™ i Å›cianÄ™ jamy brzusznej;
jajnikowÄ… – na jajnikach pojawiajÄ… siÄ™ zmiany w postaci torbieli endometrialnych, znanych także jako torbiele czekoladowe,
gÅ‚Ä™boko naciekajÄ…cÄ… – zmiany te zwykle siÄ™gajÄ… tuż pod otrzewnÄ…, co oznacza, że tkanka nacieka na gÅ‚Ä™bokość wiÄ™kszÄ… niż 5 mm.​​
Â
Od 2 do 10% kobiet na świecie cierpi na endometriozę. Ciężko jest przewidzieć, kto zostanie dotknięty tą chorobą, ale istnieją pewne czynnika ryzyka związane z rozwojem endometriozy.
Historia rodzinna – obecność endometriozy u któregoÅ› z bliskich czÅ‚onków rodziny.
Wiek – objawy endometriozy zwykle pojawiajÄ… siÄ™ w wieku 25-40 lat.
Charakter menstruacji – czynniki takie jak krótszy cykl miesiÄ…czkowy czy znacznie bardziej bolesne miesiÄ…czki mogÄ… być znakiem ostrzegawczym przed rozwojem endometriozy.
Ciąża – u kobiet, które przebyÅ‚y chociaż jeden poród zwykle wystÄ™puje znacznie mniejsze ryzyko rozwoju endometriozy niż u paÅ„, które nigdy nie rodziÅ‚y.
DokÅ‚adne okreÅ›lenie przyczyny endometriozy jest niemalże niemożliwe. Co prawda naukowcy opracowali kilka możliwych hipotez wyjaÅ›niajÄ…cych mechanizm rozwoju choroby. Za najczÄ™stszÄ… przyczynÄ™ endometriozy uważa siÄ™ tzw. wstecznÄ… menstruacjÄ™, gdzie część komórek endometrium poprzez jajowód dostaje siÄ™ do jamy otrzewnej. InnÄ… przyczynÄ… endometriozy może być nieprawidÅ‚owa reakcja ukÅ‚adu odpornoÅ›ciowego, który „nie zauważa” rozrostu endometrium w innych częściach ciaÅ‚a. Co ciekawe, endometrioza może być również „wszczepiona”. Dzieje siÄ™ to wówczas, gdy endometrium zostaje pobrane i przemieszczone podczas operacji jamy brzusznej.
Ból, krwawienie lub plamienie, niepÅ‚odność, trudnoÅ›ci żoÅ‚Ä…dkowo – jelitowe (trawienne) to najczÄ™stsze objawy endometriozy. Objawy zwykle zaostrzajÄ… siÄ™ podczas menstruacji, owulacji i współżycia seksualnego.
Ból – najbardziej dominującym objawem jest ból występujący pod różną postacią, jak np.: -silne skurcze menstruacyjne, które z czasem mogą się nasilać, -ból w dole pleców i miednicy utrzymujący się przez długi czas (przewlekły), -ból, który pojawia się podczas lub po stosunku seksualnym.
Krwawienie lub plamienie miÄ™dzymiesiÄ…czkowe – plamienie, jak i krwawienie miÄ™dzymiesiÄ…czkowe mogÄ… mieć wiele różnorodnych przyczyn, a endometrioza jest jednÄ… z nich.
TrudnoÅ›ci w zajÅ›ciu w ciążę – endometrioza jest wykrywana u co trzeciej kobiety z problemem niepÅ‚odnoÅ›ci.
Niektóre problemy trawienne (żoÅ‚Ä…dkowe) – biegunka, zaparcia, wzdÄ™cia i nudnoÅ›ci sÄ… czÄ™stymi objawami, które nasilajÄ… siÄ™ szczególnie podczas menstruacji.
Aby zobaczyć i zidentyfikować zmiany wywołane rozwojem endometriozy, wymagana jest procedura chirurgiczna zwana laparoskopią. Laparoskopia to zabieg polegający na użyciu cienkiej, oświetlonej rurki z kamerą, którą wprowadza się przez niewielkie nacięcia w brzuchu, aby dokładnie obejrzeć cały obszar jamy brzusznej. Ta sama metoda może być również zastosowana w leczeniu endometriozy, gdyż umożliwia wycięcie zmian. Niestety, nieinwazyjne testy na endometriozę jeszcze nie powstały, a jedynie niektóre zmiany mogą być widoczne podczas badania USG czy rezonansu magnetycznego.
Istnieje wiele możliwości leczenia endometriozy, jednak skuteczne lekarstwo jeszcze nie istnieje. Najlepszym sposobem terapii jest chirurgiczne usunięcie (tzw. wycięcie) zmian endometriozy. Wiele pacjentek uważa, że ​​satysfakcjonujące rezultaty przynosi połączenie leczenia chirurgicznego z naturalnymi metodami, takimi jak medyczna marihuana. Oczywiście kontrolowanie choroby jest także możliwe z pomocą standardowych leków, takich jak:
– tabletki antykoncepcyjne – taka terapia hormonalna ma na celu zahamowanie cyklu miesiÄ…czkowego, a tym samym zmniejszenie objawów endometriozy,
– leki przeciwzapalne – sÄ… czÄ™sto stosowane w celu zÅ‚agodzenia stanu zapalnego i bólu. Wielu pacjentów uważa, że ​​pomocne sÄ… dodatkowe, alternatywne lub uzupeÅ‚niajÄ…ce możliwoÅ›ci terapeutyczne – indywidualne zalecenia dietetyczne, wÅ‚aÅ›ciwe ćwiczenia, fizjoterapia miednicy czy akupunktura.
Czy wiesz, że istnieje zwiÄ…zek miÄ™dzy endometriozÄ… a klinicznym niedoborem endokannabinoidów? Dowody wyraźnie wskazujÄ…, że kobiety z endometriozÄ… majÄ… mniej receptorów CB1 w endometrium. Dlaczego to jest ważne? Niższe poziomy receptorów CB1 nie tylko zaostrzajÄ… objawy endometriozy, ale mogÄ… również powodować rozprzestrzenianie siÄ™ choroby. Z pewnoÅ›ciÄ… nie można tutaj wysuwać Å›miaÅ‚ych twierdzeÅ„ medycznych, jednak badania sugerujÄ… wyraźny zwiÄ…zek miÄ™dzy endometriozÄ… a niedoborem endokannabinoidów. Pacjentki cierpiÄ…ce na endometriozÄ™ w wiÄ™kszoÅ›ci uskarżajÄ… siÄ™ na ciÄ…gÅ‚y ból wywoÅ‚any trwajÄ…cym stanem zapalnym. Tymczasem zarówno THC, jak i CBD majÄ… silne wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci przeciwzapalne. Badanie opublikowane w Journal of Biological Chemistry ujawniÅ‚o, że THC zawarte w leczniczych konopiach moduluje reakcje zapalne w organizmie pomagajÄ…c zmniejszyć stan zapalny. Inny kannabinoid, kannabidiol (CBD), również leczy stany zapalne i wielu naukowców uważa, że ​​może być silniejszym Å›rodkiem przeciwzapalnym niż THC. CechÄ… charakterystycznÄ… endometriozy jest nieregularny wzrost komórek – endometrium zaczyna rosnąć w innych częściach ciaÅ‚a, co wywoÅ‚uje ból. Pewne badanie ujawniÅ‚o, że kannabinoidy majÄ… dziaÅ‚anie antyproliferacyjne na tkankÄ™ endometrium. Krótko mówiÄ…c, kannabinoidy powstrzymujÄ… rozprzestrzenianie siÄ™ szkodliwego przerostu tkanki endometrium, a tym samym Å‚agodzÄ… objawy i spowalniajÄ… rozwój choroby.
Â