Wyobraź sobie świeżo przekrojoną, dojrzałą i soczystą cytrynę. Czujesz ten świeży, cytrusowy zapach? Za te niepowtarzalne doznania odpowiadają właśnie terpeny. Terpeny, czyli fachowo mówiąc węglowodory aromatyczne, które nadają większości roślin ich niepowtarzalny zapach, ale także oddziałują na smak. W tym artykule pragniemy przybliżyć wam nie tylko znaczenie najważniejszych terpenów, ale także ich aromat i unikatowe właściwości. A zatem zaczynajmy!

Spis treści

Czym są terpeny?
Mircen
Limonen
Pinen

Czym są terpeny?

Terpeny znane także jako węglowodory aromatyczne to grupa związków zapachowych występujących naturalnie we wszystkich roślinach (nie tylko w konopiach). Ich głównym zadaniem jest ochrona rośliny przed szkodnikami i chorobami, ale umiejętne wykorzystanie w medycynie może przynieść szereg korzyści zdrowotnych. Obecnie zidentyfikowano ponad 200 różnorodnych terpenów w roślinach konopi. Oczywiście nie każda odmiana medycznej marihuany posiada ten sam zestaw terpenów, gdyż ich obecność, jak i ilość różni się w zależności od konkretnych odmian, dlatego niektóre wydzielają mocniejszy lub słabszy aromat. Związki te są rozpuszczalne w tłuszczach, dzięki czemu mogą z łatwością przenikać przez barierę krew-mózg i bezpośrednio oddziaływać na ośrodkowy układ nerwowy. Co więcej, niektóre terpeny pomagają kannabinoidom przedostać się przez tę barierę i dotrzeć do mózgu. Z medycznego punktu widzenia jest to niezwykle wyjątkowa właściwość, która pomaga w dopasowaniu terapii medyczną marihuaną w taki sposób, by przyniosła ona jak najlepsze efekty.

Mircen

Pierwszym terpenem, któremu świat nauki poświęcił dużo czasu i badań jest mircen. Mircen to terpen charakterystyczny nie tylko dla konopi, gdyż można znaleźć go w mango i wielu cytrusach. Charakteryzuje się on wyraźnym chmielowym aromatem. Niektórzy wyczuwają także nuty piżmowe i ziołowe. Mircen działa silnie uspokajająco. Olejki CBD, jak i odmiany medycznej marihuany bogate w ten terpen są szczególnie zalecane osobom borykającym się z zaburzeniami lękowymi, a nawet PTSD. Co więcej, mircen wykazuje właściwości ochronne komórek wątrobowych, a także działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo [1].

Zapach: chmielowy, ziemisty, ziołowy, piżmowy.
Temperatura wrzenia/ulatniania się: 168°C.

Micern – działanie:

silnie uspokajające, relaksujące,
hepatoprotekcyjne (ochronne dla komórek wątroby),
przeciwbakteryjne,
przeciwgrzybicze,
przeciwzapalne,
może chronić przed rozwojem wrzodów żołądka.

Limonen

Limonen to bardzo sławetny terpen. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim wyjątkowemu aromatowi skąpanych w słońcu cytrusów – cytryn i pomarańczy. Drugą cechą, która czyni go wyjątkowym, jest zdolność do uspokajania, wyciszania i poprawy nastroju.
W 2013 roku zbadano wpływ limonenu na dwa ważne neuroprzekaźniki – serotoninę i dopaminę [2]. Okazało się, że oprócz zwiększania stężenia serotoniny, limonen może także redukować objawy lękowe. Wykazano również, że wpływa na receptory adenozyny, co z kolei powoduje zwiększenie produkcji dopaminy. Wyniki skłaniają naukowców do wniosków, że limonen może być przydatny w walce nie tylko z zaburzeniami lękowymi, ale także z depresją.
W 2007 roku jedno z badań wykazało, że limonen to także świetny sposób na problemy żołądkowe – neutralizuje kwas żołądkowy, łagodząc objawy nadkwaśności, zgagi, refluksu czy wrzodów żołądka [3].
Ten cytrusowy terpen to naturalny booster układu odpornościowego. Zwiększając produkcję naturalnych przeciwciał, pomaga organizmowi w walce z wieloma infekcjami [4].
Podsumowując, limonen to terpen, który świetnie sprawdzi się w radzeniu sobie z różnorodnymi stanami lękowymi (w tym z depresją), złagodzi zgagę, a nawet podkręci układ odpornościowy!

Zapach: cytrusowy, cytrynowy, pomarańczowy.
Temperatura wrzenia/ulatniania się: 176°C.

Limonen – działanie:

przeciwlękowe i przeciwdepresyjne,
relaksujące,
antybakteryjne, przeciwgrzybicze,
przeciwzapalne,
wsparcie dla układu odpornościowego,
może pomóc w zapobieganiu przed rozwojem nowotworu,
ochronne dla żołądka.

Pinen

Pinen jest jednym z terpenów, który wspomaga pamięć i co najważniejsze zapobiega drobnym zaburzeniom pamięci krótkotrwałej, co jest swego rodzaju efektem ubocznym wywoływanym przez THC [1]. Jego bezpośredni wpływ na ośrodkowy układ nerwowy zawdzięcza zdolności do przenikania bariery krew – mózg. Naukowcy przyjrzeli się temu bliżej i tak odkryli, że pinen może być bardzo przydatny w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, dzięki możliwości blokowania enzymu acetylocholinoesterazy [5]. Enzym ten rozkłada jeden z ważniejszych neuroprzekaźników – acetylocholinę. Zablokowanie prowadzi do zwiększenia poziomu acetylocholiny, co jest celem w leczeniu np. Alzheimera.
Ten niepozorny terpen zaskakuje wielu naukowców, gdyż jego właściwości prozdrowotne są naprawdę ogromne. Przede wszystkim działa on jako skuteczny środek przeciwzapalny i przeciwbólowy. Naukowcy podkreślają także przeciwbakteryjne zdolności pinenu, który wziął udział badaniu nad bakteriami wywołującymi zapalenie wsierdzia. W rezultacie doszło do całkowitego unicestwienia bakterii w czasie 24 godzin [6].

Zapach: sosnowy, leśny.
Temperatura wrzenia/ulatniania się: 155°C.

Pinen – działanie:

przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne,
przeciwzapalne i przeciwbólowe,
uspokajające,
wspomagające pamięć,
rozszerzające oskrzela,
redukuje wzrost komórek nowotworowych.

Bibliografia:
[1] Gordon D., Biblia CBD. Jak stosować konopie, aby wzmocnić odporność i żyć dłużej
Biblia CBD. Jak stosować konopie, aby wzmocnić odporność i żyć dłużej, Wydawnictwo Kobiece, 2021
[2] Limonene has antianxiety activity via adenosine A2A receptor-mediated regulation of dopaminergic and GABAergic neuronal function in the striatum | Science Direct https://www.sciencedirect.com/
[3] D-Limonene: safety and clinical applications |PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18072821/
[4] Immunomodulatory activity of naturally occurring monoterpenes carvone, limonene, and perillic acid | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
[5] Therapeutic Potential of α- and β-Pinene: A Miracle Gift of Nature | NCBI https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
[6] Inhibitory effect of β-pinene, α-pinene and eugenol on the growth of potential infectious endocarditis causing Gram-positive bacteria | RBCF https://www.scielo.br/